تجربه برخی شهرهای دنیا در روز جهانی بدون خودرو

روابط عمومی هیأت دوچرخه سواری شهرستان ساوجبلاغ؛ در روز جهانی بدون خودرو، خودرو‌سواران تشویق می‌شوند تا یک روز در سال از خودرو‌هایشان استفاده نکنند. این روز فرصت مغتنمی برای ترویج دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی است.
به تصویر دوچرخه‌ها و پیاده‌ها در بیش از 3هزار شهر جهان که نگاه می‌کنیم، چهره‌هایی شاد و بشاش ‌می‌بینیم که میان خیابان‌های بزرگ ایستاده‌اند. با دوچرخه‌های رنگی... در تصویری مردم در خیابان راه می‌روند، به هم سلام می‌کنند... درست درجایی که باید خودروها فریاد بزنند و ترافیک و دود غوغا کند، مردم نفس می‌کشند.
سال‌1970 بود که دولت وقت شهر بوگوتا، پایتخت کلمبیا، تصمیم گرفت برای رهایی از کابوس هولناک هجوم خودروها در محل زندگی انسان‌ها و گریز از آلودگی هوا، ترافیک و... یک روز از شهر را به‌خودرو‌ها فرمان عقبگرد بدهد. سال‌های اولیه شروع این پویش، برخی شهرها از آن استقبال کردند تا اینکه سال‌1995 این پویش در سراسر جهان برگزار شد. سال‌2000 پویش روز جهانی بدون خودرو، به‌عنوان یک ابتکار توسط کمیسیون اروپا به رسمیت شناخته شد.

در ایران اما طی چندسال گذشته، روز جهانی بدون خودرو مورد توجه خاص قرار گرفته است. سال‌1398 دپارتمان حمل‌ونقل کمیسیون اروپا در نامه‌ای از شهردار تهران به‌دلیل پیوستن به کمپین روز جهانی بدون خودرو تشکر کرد و خواست این رویداد جای ثابتی در تقویم شهری بیابد.

اکنون 22سپتامبر در تقویم ایران به روز جهانی بدون خودرو اختصاص پیدا کرده است. هفته حمل‌ونقل اروپا (16تا 22سپتامبر) به ابتکار شبکه‌ای متشکل از کمیسیون اروپا، سازمان شهرهای اروپایی، سازمان دولت‌های محلی حامی پایداری، سال‌2002 با هدف ارتقای سلامت عمومی و افزایش کیفیت زندگی از طریق توسعه حمل‌ونقل پاک پایه‌گذاری شد. این کمپین سالانه ضمن انتشار گزارشی، از شهرهای برتر در این حوزه تقدیر می‌کند.

انتخاب شهر و روستای دوستدار دوچرخه در شهرستان ساوجبلاغ

تجربه‌های برخی شهرهای دنیا در روز جهانی بدون خودرو
بوگوتا، 13ساعت بدون خودرو
شهردار بوگوتا، موفق شد در زمینه اجرای روز بدون خودرو، مدت ١٣ساعت، ٨٥٠هزار خودروی شخصی را در خانه‌ها نگه دارد و صاحبان آنها را به استفاده از راه‌های جایگزین برای تردد تشویق کند. برای این کار بوگوتا در سال٢٠٠٠ جایزه معتبر چالش محیط‌زیستی استکهلم را دریافت کرد. پس از آن چین از این موفقیت الهام گرفت و نخستین برنامه روز بدون خودرو را در سال٢٠٠٠ اجرا کرد. شهر بوگوتا هم‌اکنون بزرگ‌ترین برنامه روز بدون خودرو را در جهان به اجرا می‌گذارد. این برنامه در یکی از روزهای کاری هفته و در تمامی شهر به‌صورت کامل اجرا می‌شود.

پاریس، ارائه برنامه‌های پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری در شبکه‌های مجازی
در روز جهانی بدون خودرو، مسئولان ترافیک شهر پاریس اعلام کردند بخش‌های اصلی شهر ازجمله خیابان‌های اطراف برج ایفل، به‌صورت کامل بسته خواهد شد و خودرو‌ها و وسایل نقلیه موتوری اجازه ورود به این بخش‌ها را ندارند. این طرح در مناطق قرمز‌رنگ نقشه شهر به نمایش گذاشته شد. شهروندان نیز در شبکه‌های اجتماعی با به اشتراک گذاشتن برنامه‌های تفریحی و سرگرمی مختلف به‌صورت گروه‌هایی برای پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری و... از این اعلام استقبال کردند. مردم با پای پیاده یا با دوچرخه به محل کار خود رفتند و تردد اتوبوس‌های شهری و تاکسی‌ها در شهر نیز به سرعت ۲۰‌کیلومتر در ساعت تنزل پیدا کرد.

کپنهاگ، ورود خودرو و موتور به خیابان‌های اطراف اماکن گردشگری ممنوع
براساس طرح روز بدون خودرو در کپنهاگ، خیابان‌های اصلی و مرکزی شهر و مناطق اطراف تمام اماکن گردشگری مشهور که اغلب گردشگران به آنها رفت‌وآمد می‌کردند، از خودروها و وسایل نقلیه موتوری به استثنای اتوبوس‌های خط واحد، تاکسی و آمبولانس‌ها که نیاز ضروری مردم بود، خالی شدند تا شهروندان بتوانند از پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری لذت ببرند. در این روز مردم با دوچرخه‌های رنگی خود به خیابان آمدند و برنامه‌های شاد برای تفریح و سرگرمی بر پا کردند.

نیویورک، ورزش همگانی و جمع‌آوری زباله‌ها
در روز زمین بدون خودرو، هزاران نفر از مردم نیویورک، از آوردن خودروهایشان به خیابان‌ها خودداری کردند. مردم نیویورک هرسال برای روز جهانی بدون خودرو گردهمایی بزرگی در خیابان‌های اصلی شهر برگزار می‌کنند. آنها درحالی‌که خودرو‌های خود را در پارکینگ خانه‌هایشان می‌گذارند، در این روز با پای پیاده یا هر وسیله نقلیه غیردودزا در خیابان‌های اصلی شهر حاضر می‌شوند. نگهبانان ترافیک در این روز با به‌دست گرفتن علائم ایست، از تردد خودرو‌ها به مناطق اصلی شهر جلوگیری می‌کنند. از مهم‌ترین برنامه‌های اجرا‌شده در روز زمین بدون خودروی نیویورک، ورزش همگانی در میدان‌های اصلی و جمع‌آوری زباله‌ها‌ست.